MENU
series of essays
de wereld van de kunstenaar
De schrijvers | v.l.n.r.: Sepp Eckenhaussen, Elles Hesseling, Michiel Teeuw, Dinnis van Dijken, Henrike Scholten
In deze serie komen vijf kunstprofessionals aan het woord rondom het thema: de hedendaagse positie van de kunstenaar. Hoe vindt de kunstenaar een weg in het huidige systeem en wat zou er moeten veranderen?
De essays zijn onderaan deze pagina te vinden.
De schrijvers op volgorde van publicatie: Henrike Scholten, Elles Hesseling, Dinnis van Dijken, Michiel Teeuw, Sepp Eckenhaussen. De schrijvers komen, behalve de laatste, allen uit Groningen.
Aanleiding: eerder in 2022 organiseerde het resort een symposium rond dit vraagstuk. De schrijvers lieten zich hierdoor inspireren en kwamen met de volgende vragen: zijn stereotypen schadelijk, hoe worden kunstenaars voorbereid op hun kunstenaarschap, wie zijn de hoofdrolspelers binnen het beeldende kunstsysteem, hoe kunnen kunstenaars en publiek aandachtiger zijn en hoe autonoom ben je om eigen stelling in te nemen?
Alle illustraties zijn gemaakt door Marina Sulima.
Deze serie is in samenwerking met Dagblad van het Noorden en mogelijk gemaakt door het Mondriaan Fonds.
Met speciale dank aan Joep van Ruiten en Wout van Gils.
ESSAYS
De slag om het museum: een ode aan klimaatactivisten in de kunst
Sepp Eckenhaussen, 2 januari 2023
“We mogen dankbaar zijn dat kunstenaars en activisten het lef hebben het Groninger Museum aan te spreken op zijn verantwoordelijkheden als publieke instelling. Uiteindelijk is er maar één manier om een einde te maken aan de aardbevingen en het tegengaan van klimaatverandering: we moeten van de fossiele brandstoffen af. Laat daarbij één ding duidelijk zijn: Gasunie en GasTerra zijn onderdeel van het probleem, niet van de oplossing.”
De klimaatcrisis is doorgedrongen tot het museum. Door wereldwijde klimaatplakkers in musea, de parlementaire enquête over gaswinning in Groningen en aanhoudende acties van Fossil Free Culture Groningen is het Groninger Museum onder een vergrootglas komen te liggen. Waarom laat het museum zich nog steeds sponsoren door Gasunie en GasTerra? In dit laatste essay brengt Sepp Eckenhaussen een ode aan de kunstenaars en activisten die het museum op zijn publieke verantwoordelijkheid aanspreken.
Michiel Teeuw, 26 december 2022
“Aandachtsvolle werkwijzen bieden ons perspectief en laten ons zien hoe diepere vormen van aandacht onze zintuigen, gevoelens en kennis openstellen naar de wereld om ons heen. Ze kunnen ons leren om op aandachtige wijze waar te nemen, om ons op complexe manier te verhouden met een plek.”
In dit vierde essay zoekt Michiel Teeuw naar alternatieve vormen van aandacht in de kunstwereld. Door te spreken met kunstenaars, boeken te lezen en te reflecteren op eigen ervaringen onderzoekt hij hoe er de tijd en ruimte kan worden gemaakt, om een kunstwerk waar te nemen met volle aandacht.
Het culturele ecosysteem van het Noorden
Dinnis van Dijken, 8 december 2022
“Onzekerheid in het algemeen en een chronisch tekort aan fondsen is niets nieuws in de culturele sector, maar in het Noorden wordt er creatief met de situatie omgegaan. Dit heeft vooral te maken met vertrouwen, openheid, solidariteit en samenwerking”
In dit derde essay gaat Dinnis van Dijken een gesprek aan met kunstpodia uit het Noorden om inzicht te krijgen wat het Noorden uniek maakt binnen de culturele sector en wat voor uitdagingen er nog in de toekomst liggen voordat we echt kunnen spreken van een duurzaam cultureel ecosysteem.
Klaar de mist: het leven na de kunstacademie
Elles Hesseling, 1 december 2022
“De dichte mist doemt al op wanneer studenten bezig zijn met hun afstudeerscriptie of -expositie, maar blijft nog haast onopgemerkt hangen aan de voet van de enorme berg werk die zij aan het einde van hun studie moeten verzetten. Als die berg eenmaal is verzet, is er voor de pas afgestudeerde studenten dan eindelijk de opluchting, de vrijheid en de vakantie. Maar vervolgens vaak ook nieuwe stress: wat ga ik nu doen, hoe vind ik een baan, wat wil ik eigenlijk?”
In dit tweede essay gaat Elles Hesseling in gesprek met verschillende docenten, studenten en alumni van Academie Minerva om meer inzicht te krijgen in het vooruitzicht op de toekomst van kunststudenten. Wat is de visie van studenten en de academie op het kunstenaarschap en wat voor informatie geeft de academie de student mee zodat die niet verdwaald raakt in de mist na de studie?
Lees het artikel hier.
De Kaas Van Ucello: stereotypen over kunstenaars
Henrike Scholten, 24 november 2022
"Als je de woorden ‘Why are artists’ googelt, lijkt het zoekalgoritme een specifiek beeld van het kunstenaarschap te hebben. Google suggereert als antwoorden automatisch: ‘Why are artists so weird?’, ‘Why are artists poor?’, ‘Why are artists depressed?’, ‘Why are artists bad at math?’. Bedankt, Google."
Waar komt eigenlijk het idee vandaan dat beeldend kunstenaars niet als 'gewone' mensen zijn? In het eerste essay in deze serie bespreekt Henrike Scholten de geschiedenis achter verschillende stereotypen over kunstenaars. Als we juist voorbij dat soort aannames willen kijken is het belangrijk om eens aan te stippen hoe en waarom deze zich hebben ontwikkeld.
Lees het artikel hier.
OVER DE SCHRIJVERS
Henrike Scholten (1989) is beeldend kunstenaar en promovenda aan Universiteit Utrecht. Als kunstenaar is ze geïnteresseerd in tekenen als proces. Als onderzoeker houdt ze zich bezig met 17de-eeuwse schildertechnieken. Scholten woont in Groningen en werkt in Utrecht.
Elles Hesseling (1994) is freelance schrijver. Ze is geïnteresseerd in de manieren waarop kunst voor mensen van over de hele wereld kan zorgen voor verbinding en bezinning. Haar thuisbasis is Groningen, maar ze reist op dit moment door Mozambique, Tanzania en Zuid-Afrika.
Dinnis van Dijken (1990) is beeldend kunstenaar en schrijver. Hij is geïnteresseerd in de manier waarop beeldende kunst functioneert in de maatschappij. Van Dijken woont en werkt in Groningen.
Michiel Teeuw (1999) is ontwerper, kunstenaar, onderzoeker en schrijver. Hij is geïnteresseerd in hoe we kijken naar en omgaan met de systemen om ons heen. Teeuw woont en werkt in Groningen.
Sepp Eckenhaussen (1993) is co-directeur van Platform BK en onderzoeker bij het Instituut voor Netwerkcultuur. Hij is geïnteresseerd in de zelforganisatie van kunstenaars en de relatie tussen politiek en kunst. Eckenhaussen woont en werkt in Amsterdam.